Over onderdanigheid en het Bijbelse huwelijk

Lieve bloglezers,

Ik ga iets doen wat ik nog niet eerder heb gedaan en wellicht niet heel veel vaker zal doen, maar ik ga een preek van mijn man met jullie delen. De preek ging over het huwelijk naar aanleiding van de tekst uit 1 Petrus 3. Mijn man heeft een serie preken gemaakt rondom de Petrusbrief en deze preek was er één van. Ik deel hem met jullie omdat mijn blog onder andere over dit belangrijke onderwerp gaat en omdat ik denk dat deze preek heel mooi verwoord wat nu onderdanigheid is en wat nu echt belangrijk is in het huwelijk.

Ik krijg via de mail veel 'huwelijksvragen' en ik hoop dat juist die lezeressen de moeite nemen om deze preek rustig door te lezen en er biddend over na willen denken wat dit alles voor consequenties heeft voor hun huwelijksleven.

Preek 1 Petrus 3:1-7

1 Evenzo, vrouwen, wees uw eigen mannen onderdanig; opdat ook, als sommigen aan het Woord ongehoorzaam zijn, zij door de levenswandel van de vrouwen zonder woorden gewonnen mogen worden,

2 doordat zij uw reine levenswandel in de vreze des Heeren waarnemen.

3 Uw sieraad moet niet bestaan in iets uiterlijks: het vlechten van het haar, het dragen van gouden sieraden of het aantrekken van mooie kleren;

4 maar uw sieraad moet zijn de verborgen mens van het hart, met het onvergankelijke sieraad van een zachtmoedige en stille geest, die kostbaar is voor God.

5 Want zo tooiden zich voorheen ook de heilige vrouwen, die op God hoopten, en hun eigen mannen onderdanig waren;

6 zoals Sara Abraham gehoorzaamde en hem heer noemde. U bent kinderen van haar geworden, als u goeddoet en niet bevreesd bent voor enig ding dat u angst zou kunnen aanjagen.

7 Evenzo, mannen, woon met begrip met haar samen; geef de vrouw, als de zwakkere, haar eer; u bent immers ook mede-erfgenamen van de genade van het eeuwige leven; opdat uw gebeden niet verhinderd worden.

Zoals je hebt gemerkt gaat het in onze tekst ook over vrouwen. Over de christelijke vrouw en over de christelijke man. Dat is misschien een beetje een lastig en moeilijk onderwerp, gemeente. Vooral over dat eerste vers van 1 Petrus 3, over de onderdanigheid van de vrouw. Daarover maken mannen vaak grappen en veel vrouwen reageren daarop nogal fel. Maar zolang je dat doet, heb je niet begrepen wat de Heere wil. Daarom willen we vanmorgen gaan luisteren naar dit onderwijs waardoor we allemaal door God op het juiste spoor worden gezet. Of we nu getrouwd zijn of getrouwd waren of getrouwd willen zijn, hier gaat het over het fundament van ons leven.

Want door Gods genade verandert het leven van elke gelovige, ook ons huwelijksleven, ook onze houding tegenover vrienden en familie en tegenover de maatschappij. Het zal te merken zijn of je gelooft of niet. Daarom zal de hele preek die vraag op de achtergrond staan: Is mijn houding, ons huwelijk en gezin anders dan die van de wereld?

Nu we weer verder gaan met de eerste Petrusbrief is het goed om weer even helder te hebben waar het in de brief om gaat. Het is een brief die Petrus schrijft aan ‘vreemdelingen in de verstrooiing’ die in klein-Asia wonen, het huidige Turkije. Dat ze ‘vreemdelingen’ zijn betekent niet dat ze asielzoekers zijn of zoiets. Nee, het zijn heidenen die daar altijd al hadden gewoond, die daar hun familie en vrienden hadden. En toch zijn ze vreemdeling. Want ze zijn namelijk christen geworden. Door het geloof in de Heere Jezus ontvingen ze vergeving voor hun zonden en gingen ze horen bij de God van Israël. En daarmee was hun leven totaal veranderd. Ze waren bevrijd. Uit de duisternis waren ze door God geroepen tot Zijn wonderbaar licht. Ze hadden Hem lief gekregen.

En dat is dan vervolgens te merken. Want genade betekent dat God je neemt zoals je bent, maar dat je niet blijft die je was. Nee, je wordt veranderd naar Gods beeld en naar Gods wil. Je leven wordt anders en dat valt op. Je maakt andere keuzes dan de wereld om je heen, bepaalde dingen doe je wel, andere niet meer. Want je vraagt je bij de dingen die je doet niet af wat jij zelf wilt, maar wat God wil. Dat is een heilig leven. Wat dat inhoudt, benadrukt Petrus vervolgens in het gedeelte van onze Schriftlezing.

Na onderwijs aan de slaven gegeven te hebben, maakt Petrus duidelijk dat Gods genade ook het leven van christelijke vrouwen verandert in hun relatie tot hun eigen mannen. Nu moet u weten dat Petrus getrouwd was, en dat zijn vrouw ook met hem meeging op de reizen die hij moest maken. Petrus weet als apostel en als echtgenoot waar hij over spreekt als hij laat zien wat een leven uit geloof in het huwelijk betekent.

‘Evenzo, vrouwen, wees uw eigen mannen onderdanig; opdat ook, als sommigen aan het Woord ongehoorzaam zijn, zij door de levenswandel van de vrouwen zonder woorden gewonnen mogen worden.’

In de christelijke gemeente waren relatief veel vrouwen. En die vrouwen waren vaak getrouwd met mannen die niets van het geloof moesten hebben. Dat is moeilijk. Ook voor vrouwen vandaag die zo’n huwelijk hebben. Moeilijk als je het belangrijkste van je leven niet met je man of je vriend kunt delen, als je juist vijandschap en onbegrip ontmoet. We kennen allemaal wel zulke voorbeelden.

Nu konden die vrouwen die tot geloof waren gekomen denken: wij zijn vrij! Wij zijn niet meer gebonden aan het juk van de wereld en het juk van de zonde. Wij zijn vrij in Christus. En zo konden ze denken: ik hoor niet meer bij mijn man, ik hoef hem niet meer te gehoorzamen, Jezus is nu mijn Heere. Maar Petrus zegt hier: zo werkt het niet. Denkt u maar aan de preek van vorige week zondagmiddag over Gal. 5. Inderdaad: we zijn geroepen tot vrijheid, maar, staat er niet voor niets bij: ‘alleen niet tot die vrijheid die aanleiding geeft aan het vlees; maar dien elkaar door de liefde’. Petrus laat dat ook zien. Jullie zijn vrijgekocht, met het doel om God te dienen en de taak die Hij je geeft te vervullen.

Wat is de taak van een moeder, van een getrouwde vrouw? Wat is jullie taak, vrouwen? Jullie roeping is het huwelijk. God geeft je een taak voor je man en je kinderen, als je die mag hebben. God roept je om je huwelijk te laten zijn als een huis waarin je man en je kinderen tot bloei kunnen komen, ook tot geestelijke bloei nu en later, een huis waarin God gediend wordt. Dat is de roeping van elke vrouw, van elk meisje: dat je de Heere eert met je hele leven. Dat je op God hoopt, zoals vers 5 dat zegt. En vervolgens als je getrouwd bent, dat je ‘je eigen man onderdanig’ bent.

Wat betekent dat, ‘onderdanig’ zijn? Dat betekent dat je je eigen man eert met ontzag en met respect en met erkenning. Dat wordt hiermee bedoeld, dat je je voegt onder zijn gezag, dat God op hem gelegd heeft.

Misschien gaan al je stekels wel overeind staan als je dit leest, beste zuster vanmorgen. Omdat we denken dat het iets van vroeger is, allang weer passé. Omdat we ook een verkeerd beeld van onderdanigheid hebben. Maar als je onderdanig bent, betekent dat niet dat je het met alles eens bent, dat je je verstand en je wil uitschakelt en zelf geen mening hebt, dat je je man niet wilt veranderen, dat je moet leven in angst omdat je aan hem overgeleverd bent. Absoluut niet! Een christelijke vrouw is vrij. In Christus een nieuwe schepping. Hij is de nummer één in het leven. Hem zijn we onderdanig. En als opdracht van Hem geven we ook onze eigen man respect en erkenning. We luisteren naar zijn leiding, we moedigen hem aan om de Heere te dienen, we overleggen met hem en geven hem het gezag.

Onderdanig zijn wil niet zeggen dat je een voetveeg bent. Laten alle mannen onder ons die hun vrouw zo behandelen zich kapot schamen. Want je vrouw is geen voetveeg. Allesbehalve, maar daar kom ik straks op terug. Ze is niet je slaafje. Maar een christelijke vrouw is ook geen feminist die de baas wil spelen. Nee, onderdanigheid heeft te maken met een verdeling van de taken. Er is geen meer of minder in het huwelijk. Als je denkt aan de afwas en je spreekt af dat de een afwast en de ander afdroogt, dan is dat een verdeling van taken, waarbij de ene taak niet meer of minder is dan de andere. Zo heeft God man en vrouw geschapen.

Het is prachtig als je er goed over nadenkt hoe God dat deed: de vrouw is niet genomen uit het hoofd van de man, ook niet uit zijn voeten, maar uit zijn rib als zijn gelijke, vanonder zijn arm, zodat hij haar zou beschermen, van vlakbij zijn hart, zodat zij door hem bemind zou worden.

Paulus schrijft over deze dingen in Efeze 5. En hij schrijft dan dat ieder huwelijk een geheim heeft, een christelijk geheim. Het is namelijk het beeld van Jezus en Zijn gemeente. Zo moet het zijn. Zoals de gemeente aan Christus onderdanig is, zo moeten de christelijke vrouwen hun eigen mannen respect geven. Dat is de weg die de Heere wijst. Ongeacht hoe je man zich opstelt. En zoals Christus Zijn gemeente heeft liefgehad en Zich voor Zijn gemeente heeft overgegeven, zo moeten mannen hun eigen vrouw liefhebben. Dat is als het goed is de mentaliteit thuis: ik houd zoveel van je, ik wil wel voor je sterven, ik heb je lief om Christus’ wil. En dat komt dan uit in het respect en de eer die je je man geeft.

Kijk, met zo’n houding worden onchristelijke mannen ingewonnen, zonder dat je maar iets hoeft te zeggen. Hij zal het merken wanneer je hem liefhebt tot de dood en wanneer je hem eert en respecteert omdat dat de wil van God in Christus is voor jou. Als je met die houding vrouw en moeder bent, dan wordt je huwelijk anders dan die van de wereld.

Kinderen van God, zusters in Christus, wat vinden jullie hiervan? Ik hoop dat je zegt: ja, zo wil ik leven, zo wil ik God dienen en zo wil ik mijn eigen man eren. Want weet je, de wereldse vrouw zegt als ze dit hoort: nooit van mijn leven. Maar als je hiernaar verlangt, dan is de genade van God in je leven aan het werk. De genade waardoor je op Hem gaat lijken, Die je liefhebt.

Maar hoe kun je dat nu in de praktijk van elke dag krijgen? Wat is het geheim van zo christelijke vrouw en moeder te zijn? Hoe kun je je eigen man en – breder – de wereld om je heen voor Jezus Christus winnen? Hoe kun je mensen naar God toetrekken? Dat geheim legt Petrus vervolgens uit, namelijk een ‘reine levenswandel’. En wat is dat dan?

‘Uw sieraad moet niet bestaan in iets uiterlijks: het vlechten van het haar, het dragen van gouden sieraden of het aantrekken van mooie kleren; maar uw sieraad moet zijn de verborgen mens van het hart, met het onvergankelijke sieraad van een zachtmoedige en stille geest, die kostbaar is voor God.’

Nou ja, wat bedoelt Petrus nu weer? Nu, gemeente, hij zegt hier NIET dat je maar zo lelijk en verfrommeld mogelijk door het leven moet gaan. Nee, het gaat hier om waar je aandacht naartoe gaat en waar je de aandacht van anderen naartoe wilt laten gaan. Petrus zegt: wil je je man, wil je mensen om je heen naar Christus toe trekken en voor het evangelie winnen, leg je dan niet toe op het uiterlijk, maar op je innerlijk.

Kijk, ik vertel niets nieuws wanneer ik zeg dat we in een wereld leven waarin het erom gaat hoe we eruit zien. Wij zijn mensen die alleen de buitenkant kunnen zien en die is dan ook voor ons heel belangrijk. Daar doen we alles aan en daar draait vaak onze wereld om. Dat is de boodschap die je telkens leest en hoort: je haar moet goed zitten, je juwelen moeten goed zijn, je kleren moeten goed zijn en je figuur, niet te vergeten. Dat is het allerbelangrijkste in deze wereld. En blijkbaar zijn vrouwen daar gevoelig voor. Altijd al. We poetsen de buitenkant op. Want alleen dan tel je mee – voor de wereld. Maar, gemeente… het mooie gaat eraf. Dat vergeten we vaak. En daarom roept Petrus ons op: denk nu niet net zo als de wereld.

Meisjes, vrouwen, denk nu niet: waarmee paai ik hem, hoe ben ik zo mooi mogelijk voor hem, waarmee trek ik zijn aandacht? Nee, denk liever: wat is goed voor hem?

Is het niet in en in triest dat vrouwen en meisjes zich opdirken aan de buitenkant en tegelijk hun innerlijk, hun ziel, verwaarlozen? Echt waar, meiden vanmorgen, wees op je hoede voor die jongens die het alleen maar om je uiterlijk te doen is. En jongens, wees op je hoede voor meisjes die zich alleen maar laten kennen door hun zogenaamde schoonheid. Vergeet niet: dat is de buitenkant. En als dat alles is, dan kom je bij het ouder worden bedrogen uit, want schoonheid vergaat. Maar niet alleen dan. Je merkt het natuurlijk ook nu al, als de binnenkant hol is en leeg.

Mannen onder ons, als je alleen maar bezig bent met het uiterlijk van je vrouw, wat ben je dan kortzichtig. En vrouwen, als je je daar alleen maar druk om maakt, wat is dat dwaas. Want het is echt waar wat het spreekwoord zegt: ‘ware schoonheid zit van binnen’.

Dat zegt de Schrift. Zo lazen we dat ook in Spreuken: ‘Bevalligheid is bedrieglijk en schoonheid vergankelijk, een vrouw die de HEERE vreest, die zal geprezen worden.’ Echt, er iets wat veel beter en véél mooier is dan mooie kleren en sieraden en je haar en noem maar op. Er bestaat schoonheid en aantrekkelijkheid die niet ophoudt bij het ouder worden, die juist bij het ouder worden alleen maar mooier wordt. Namelijk een zachtmoedige en stille geest. Een geest waardoor je niet bij het minste of geringste opvliegend bent en verbitterd raakt. Er is niets wat een vrouw lelijker maakt dan dat, dat ze telkens maar weer een weerwoord heeft, een grote mond geeft, overal kritiek op heeft. Nee, zegt Petrus, het gaat om een rustige en stille geest.

Zijn sommige vrouwen dan in het voordeel omdat ze al zo’n karakter hebben? Nee, dit gaat niet om een karakter dat je van jezelf hebt. Zo’n karakter is vrucht van Gods genade. Want Wie had er werkelijk een zachtmoedige en stille geest? Is dat niet de Heere Jezus, die zei: ‘Kom naar Mij toe, allen die vermoeid en belast bent, en Ik zal u rust geven. Neem Mijn juk op u, en leer van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en u zult rust vinden voor uw ziel; want Mijn juk is zacht en Mijn last is licht.’? Dat geldt ook voor ons, mannen.

Maar als een vrouw zo’n karakter mag hebben door genade, wat is dat mooi en wat is dat aantrekkelijk. Je kent ze vast wel: van die vrouwen en meisjes, die helemaal niet opvallend zijn qua uiterlijke schoonheid, maar waarvan je de innerlijke schoonheid van hun gezicht af ziet stralen. Toch? Dat valt op, juist bij het ouder worden. Je merkt het aan mensen of ze werkelijk mooi zijn, namelijk van binnenuit. Je merkt dat in de manier waarop ze met hun man omgaan. Lieflijk. Richting man en kinderen. Ze lijken op Jezus. Zijn we zo moeder en vrouw, zusters? Want dat is het meest aantrekkelijke, zeker voor een gelovige man. En daarom zie op Jezus. Leer het van Hem. Zoek Hem veel op, die je altijd liefheeft en die Zich voor jou heeft overgegeven tot in de dood. Hij is in de eerste plaats de Man die voor je wilde sterven. Zie op Hem.

En zie op de voorbeelden die God geeft. Daar wijst Petrus vervolgens op, als hij het heeft over de heilige vrouwen en hij noemt dan Sara, die Abram ‘haar heer’ noemt. Dat gebeurt terwijl ze over hem nadenkt. Dus dat betekent niet dat je je man thuis meneer gaat noemen. Nee, het gaat erom dat je hem respecteert, dat je je schikt naar zijn gezag, dat je hem de leiding laat nemen. Zeker als je een man mag hebben die God vreest, dat het je verlangen is wat Ruth zei tegen Boaz: ‘Spreid uw vleugel over uw dienares uit’. Verlangen dat je je door hem laat leiden, dat je hem de verantwoordelijkheid laat.

Zie op de voorbeelden die God geeft, niet die de wereld je laat zien. Nee, let op Godvrezende voorbeelden. Niet alleen in de Bijbel, maar ook in de gemeente. Juist jullie, oudere zusters, zoals Paulus in Titus 2 zegt, dat zij aan de jongere vrouwen leren verstandig te zijn, hun man en kinderen lief te hebben. Van wie moeten onze jonge vrouwen leren wat het is om vrouw naar Gods hart te zijn? Hoe weten ze hoe het wel moet? Niet als ze naar de wereld kijken. Daar is het mode om te gaan scheiden en daar wordt de man eerder belachelijk gemaakt dan gerespecteerd. Maar hier in de gemeente mogen ze ontdekken hoe dat is dat je 50 jaar getrouwd mag zijn voor Gods aangezicht, hoe je je man kunt eren en onderdanig kunt zijn, hoe je zonder vrees en zonder hoogmoed Jezus mag volgen in je huwelijk. Oudere zusters, zwijg alsjeblieft niet over je huwelijk tegen je kinderen en tegen de vrouwen van de gemeente. Ze hebben uw wijsheid en de genade die u ontvangen hebt nodig.

Ten slotte nog een enkel vers over de mannen. Dat lijkt heel weinig te zijn, maar als jullie goed geluisterd hebben, mannen, dan gingen de eerste zes verzen ook over jullie en over mij. Namelijk de vraag: is dit wat ik verlang van mijn vrouw? Gaat het om de liefde van de Heere Jezus Christus? Gaat het in die eerste zes verzen over mij en over mijn huwelijk? Zie ik de schoonheid van mijn eigen vrouw in haar innerlijk en stimuleer ik dat? Leef en denk ik nog werelds over ons huwelijk of ken ik ook zelf een veranderd leven door Gods genade? Wil ik mij richten op de Heere, juist ook op dit gebied? Bid ik voor haar, stimuleer ik haar in het dienen van de Heere?

En als het dan gaat om het onderdanig zijn van de vrouw, laat duidelijk zijn dat er geen gebod in de Bijbel staat om je vrouw onderdanig te maken of zoiets. Nee, het gebod dat de Heere geeft is dat je met begrip met haar samenwoont en haar liefhebt zoals Christus Zijn gemeente heeft liefgehad.

Heb jij je vrouw lief? Heeft u uw vrouw lief? Want liefhebben is niet in de eerste plaats een gevoel, nee het is een daad. Het is namelijk dat je alles voor haar overhebt, dat je wel voor haar zou willen sterven. Dat je alles voor haar doet. Dat is haar liefhebben. Je over haar ontfermen, haar verzorgen en beschermen en haar dienen. Wij worden als mannen absoluut niet geroepen om te regeren over onze vrouw, om macht uit te oefenen. Als je dat denkt, dan ben je nog ver van het Koninkrijk van God, dan heb je van het Evangelie niets begrepen.

Nee, een christelijke man valt op in deze wereld, want een christelijke man zal wijs met zijn vrouw omgaan. Met verstand en begrip. Dat wil zeggen: hij kent haar, hij weet wat ze nodig heeft. Vraag je je dat weleens af: wat wil zij graag? Wat kan ik voor haar doen zodat zij gaat bloeien in ons huwelijk en als moeder van onze kinderen? Prijs je haar voor het vele werk? Zie je haar, krijgt ze je onverdeelde aandacht? Want de Heere vraagt van ons dat we onze vrouw liefhebben met ons hele leven.

En je vrouw zal dat merken, of je vroom bent, maar schijnheilig, of dat het je werkelijk om de Heere Jezus Christus te doen is. Want als dat het geval is, zul je haar op een voetstuk zetten. Als je wel naar de kerk gaat, maar haar met angst thuis laat wonen, onzeker van je zorg, liefde en ontferming voor haar, schaam je dan en bekeer je!

Want zij is het zwakkere vat. Lichamelijk is zij zwakker. En daarom moeten we haar op handen dragen. Zoals Jezus Christus met Zijn bruidsgemeente omgaat. Hij heeft Zijn bruid nooit misbruikt, getiranniseerd, genegeerd, uitgebuit of gekleineerd. Nee, Hij vergroot haar aanzien, draagt haar op handen, draagt haar in Zijn hart. Ook al zondigt ze nog, ook al is ze onvolmaakt, Hij houdt van haar. Zouden we onze vrouwen niet zo verzorgen zoals Hij dat deed? Laten we haar vertrouwen en roemen en liefhebben. Altijd. Ook als ze je niet respecteert. Dat is de roeping van Godswege.

En zo, gemeente, is het de uitdaging voor ons allen en de oproep om in ons leven en in ons huwelijk het evangelie van Jezus Christus centraal te stellen. Want daar gaat een getuigenis van uit.

Wat zou het heerlijk zijn als onze kinderen studiegenoten te gast hebben, die niets weten van het geloof en dat aan hen vragen: wat is dat nu, dat geloof van jullie, wat betekent dat nu? – en dat je kinderen dan zeggen: je bent dit weekend hier: let op mijn vader, hij heeft alles voor mijn moeder over, zo doet Jezus dat ook voor Zijn gemeente. Zo is Zijn liefde.

En, gemeente, mannen en vrouwen, jongens en meisjes, van die liefde mogen wij leven.

Amen.